حمل و نقل دریایی

هزینه حمل کالا ، از طریق دریایی نسبت به سایر وسایل حمل ارزان تر است . کرایه حمل دریایی نیز مانند کرایه سایر وسایل حمل به وسیله عرضه و تقاضا تعیین می گردد . محدودیت حمل دریایی مربوط به تاسیسات بندری و تجهیزات آن می گردد که هزینه حمل دریایی را افزایش می دهد .

قرارداد حمل و نقل دریایی

  • تعریف قرارداد : قرارداد منقعده بین صادرکننده ( که منظور فرستنده کالا ) و مالک کشتی ( که منظور متصدی حمل و نقل و یا متصدی باربری یا حمل کننده است .
  • تعریف بارنامه :بارنامه سندی است مبین حمل که حمل کننده و یا نماینده او به عنوان رسید کالا صادر می کند . بارنامه دریایی ، سند مالکیت کالاست .و فقط دارنده آن می تواند کالا را به تملک خود در اورد .
  • بارنامه ، رسیدی است که مالک کشتی می دهد و موجب آن تایید می کند که کالا ، جهت حمل به او تحویل داداه شده است .

طبقه بندی کشتی ها بر اساس نوع فعالیت

خطوط کشتیرانی معمولا به صورت های مختلفی فعالیت می نماید :

  • فعالیت به صورت خطوط منظم Liner
  • مقاصد حمل این کشتی ها منظم است .
  • برنامه های ( زمانی ) حرکتی از پیش تعیین شده دارند .
  • کالا های عمومی در ابعاد و اوزان مختلف را حمل می نمایند . ( که معمولا دارای صاحبان متعدد می باشند )

فعالیت به صورت خطوط نامنظم TRAMP

  • دارای حرکت از پیش تعیین شده نیستند و فعالیت آن ها مبتدی بر تقاضای واصطه از طرف صاحب کالا می باشد .
  • مبدا و مقصد حمل را صاحب کالا تعیین می نماید .
  • کالای این نوع کشتی ها یک نوع می باشد . مانند : آهن ، گندم و …

نرخ خاص و نرخ گروپاژ چیست؟

این نرخ ها معمولا به وسیله شرکت آسان تجارت ارائه می شوند . این شرکت محموله های کوچک را از صاحبان آن ها دریافت و مجموعه را به صورت یک محموله بزرگ به شرکت حمل کننده تحویل می دهند . شرکت های حمل کننده چون محموله عمده ای را دریافت می کنند ، تخفیفی در کرایه حمل قائل می شوند . این شرکت نیز بر این مبنا تخفیفی به صاحب کالا می دهد . در نتیجه صاحب کالا ، حمل کننده و فورواردر هر سه منفتع می گردند.

کانتینر چیست؟

کالا ها در کاتن ، پالت و در جعبه های چوبی و بشکه های فلزی ، کیسه های جامبو jumbo bag بسته بندی می شوند ، برای بارگیری در حمل و نقل بین المللی از کانتینذ استفاده می شود. کانتینر برای هر نوع کالا و انواع حمل  نقل ( زمینی ، دریایی ، هوایی و راه آهن ) مورد استفاده قرار می گیرد.

انواع کانتینر

  • کانتینر با کاربر عام (general)    GP : این کانتینر برای همه موارد کاربر دارد .
  • کانتینر با کاربر خاص (Specific purpase)
  • کانتینر بار پلتفرم (platform)
  • کانتینر با بار خاص (Specific cargo) : انواع مختلفی دارد ، مانند : کانتینر اتومبیل و برای حمل احشام

نرخ حمل با کانتینر

بر اساس حمل از مبدا تا مقصد تعیین می شود

نرخ حمل کانتینر پرو کانتینر خالی

در صورتی که محموله کانتینر را پر نماید ، کرایه متفاوت است یا زمانی که محموله کمتر از ظرفیت کانتینر باشد . نرخ حمل کانتینر در طی عمیق با آب های ساحلی نیز متفاوت است .

هزینه حمل

هزینه حمل کالا عبارت است : از برای حمل کالا از محل عرضه تا محل تقاضا ، در این صورت شامل ، هزینه بسته بندی حمل ، مخارج بارگیری ، بار چینی ، هزینه گمرکی ، هزینه بندری ، عوارض ، انباری در مسیر هزینه صدور پروانه ها ، کرایه حمل قسمتی از آن است . این هزینه بستگی به مسیر ، مقررات و تشریفات طول مسیر و نوع حمل و نقل دارد .

هزینه های جنبی حمل دریایی

هزینه های بندری

  1. حقوق و عوارض بندری – حق ورود به دهانه بندر ، حق بارگیری و تخلیه
  2. هزینه راهنمایی ورودی – خروجی – لنگر اندازی
  3. هزینه لایروبی
  4. هزینه باز و بسته کردن کشتی از اسکله
  5. هزینه قف کشتی از اسکله
  6. هزینه کمک یدک کش
  7. هزینه های گمرکی

هزینه های تخلیه و بارگیری

  1. هزینه صفاف و بار چینی
  2. هزینه جابجایی در داخل کشتی
  3. هزینه مهار بندی
  4. هزینه جرثقیل
  5. هزینه بارشماری
  6. هزینه بازرسی کالا

هزینه روزانه کشتی

  1. هزینه مربوط به ملزومات
  2. هزینه خواربار
  3. قطعات یدکی و تعمیرات
  4. هزینه ارتباطات
  5. هزینه رنگ روغن

هزینه متفرقه کشتی

  1. قرنطینه و بهداشت
  2. هزینه مربوطه ایاب و ذعاب کشتی
  3. حق نمایندگی کشتی در بنادر
  4. حق نمایندگی ، حقی است که مالک کشتی به مدرسه ای که از طرف او برای انجام امور کشتی در بندری که حضور ندارد پرداخت می نماید.

هزینه سوخت کشتی

یکی از مهم ترین اقلام مخارج کشتی و هزینه سفر گشتی را هزینه سوخت تشکیل می هد. انواع کرایه حمل در حمل و نقل دریایی

  1. کرایه حمل پیش پرداختی (advance) : کرایه حملی است که قبل از حمل پرداخت می شود . این روش به صورت وسیعی در خطوط منظم مورد استفاده قرار می گیرد .
  2. کرایه حمل دربست : بهایی است که بابت اجاره تمام یا قسمتی از کشتی بدون توجه به مقدار محموله حمل شده پرداخت می گردد.
  3. کرایه حمل جبرانی : کرایه حمل جبرانی نوعی ادعایی خسارت می باشد . در صورتی که صاحب کالا متعهد شود 500 تن بار در تاریخ معینی تحویل نماید و موفق به ارائه آن شود ، صاحب کشتی مستحق دریافت کرایه حمل قسمتی از محموله است که به موقع تحویل نشده است . مقدار خسارت ، معادل زیان صاحب کشتی می باشد نه بیشتر .
  4. کرایه حمل به صورت back freigho : زمانی که کالا در مقصد به وسیله گیرنده تحویل گرفته نمی شود و موسسه حمل می بایستی آن را عودت دهد کرایه منطقه ، کرایه حمل عودت کالا نامیده می شود .
  5. کرایه حمل متناسب (pro-rata freigho): زمانی که کالا به علل مختلف به بندر مقصد نرسد و صاحب کالا آن را در نقطه ای واسط تحویل گیرد ، مبلغ کرایه پرداختی به نسبت مساحت حمل شده محاسبه می گردد .
  6. کرایه حمل به نسبت ارزش (ad valorem freigho): کرایه حملی است که بر مبنای ارزش کالا تعیین می شود.
  7. قیمت بازار (market price) : صاحبان کشتی از روش قیمت گذاری بازار استفاده می کنند.